Rodzaj kauczuku

Oznaczenie według ASTM D1418

 
 Opis / Odporność na media

 
Zakres temperatur (ºC)
 

 
 
Właściwości / Zastosowanie

  
Zakres twardości (ºShr)

 
 
Ograniczenia
 

Naturalny  NR 

Guma wytworzona z kauczuku naturalnego jest produktem uzyskanym w procesie wulkanizacji lateksu, występującego w korze drzew kauczukowych.

NR jest odporny na płyny hamulcowe na bazie glikoli, kwasy i zasady, ale o niskim stężeniu, wodę oraz alkohole (w niskiej temperaturze).

 - 50 do +70ºC Wulkanizaty na bazie kauczuku naturalnego, cechuje duża wytrzymałość na rozciąganie, (często przekracza 30 MPa),  na zerwanie i rozdzieranie, dużą elastycznością, jak również dobrą odpornością na niskie temperatury.
W motoryzacji stosowany do produkcji
podpór amortyzacyjnych.
 40 ÷ 90
Niska odporność na oleje ropopochodne, ponadto nie powinien być wystawiany na działanie światła słonecznego. Nieodporny na ozon, węglowodory chlorowane, alifatyczne i aromatyczne.
 Chloroprenowy  CR

CR jest pierwszym elastomerem syntetycznym, opracowanym dla celów komercyjnych.

Posiada wysoką odporność na ozon, starzenie atmosferyczne, czynniki chemiczne i płomienie. Wykazuje średnią odporność na oleje i smary ropopochodne. CR jest odporny na glikole, alkohole, roztwory soli, oraz na rozcieńczone kwasy i zasady.

  

- 40 do +100ºC

CR łączy średnią odporność na czynniki takie jak kwasy, zasady i oleje. Wysoka wytrzymałość wulkanizatorów  wykonanych z CR jest efektem tendencji do krystalizacji przy rozciąganiu.
Odporność polichloroprenu na starzenie jest większa niż innych elastomerów dienowych.

Wykorzystywany jest głównie w zastosowaniach dynamicznych, w których występuje wewnętrzne wydzielanie ciepła oraz konieczna jest odporność na pękanie pod wpływem wielokrotnego zginania.

 40 ÷ 90 Niska odporność na silne kwasy, estry, ketony, aromatyczne i alifatyczne węglowodory.  Nie jest rekomendowany do pracy w środowisku paliw płynnych.
 Fluorowy  FKM

. Kauczuk fluorowy cechuje szczególnie duża odporność cieplna i chemiczna. Udział cząstek fluoru w znacznym stopniu wpływa na niepalność wulkanizatów, które wykazują niewielką przepuszczalność gazów, a w warunkach działania próżni minimalny spadek masy.

FKM jest odporny na: oleje i smary, kwasy nieorganiczne, promieniowanie ultrafioletowe.

  - 25 do +250ºC

Gumy na bazie FKM charakteryzują się stabilnością wymiarów, wykazują właściwości samosmarujące.

Najczęściej stosowane w przemyśle samochodowym do produkcji uszczelek w silnikach oraz części układów paliwowych. Zastosowanie ich wzrasta wraz ze wzrastającymi wymaganiami odnośnie temperatury pracy silnika, paliw zawierających alkohol oraz chemicznie agresywnych smarów.

Inne segmenty zastosowań to przemysł petrochemiczny, urządzenia kontrolne i sterujące oraz produkcja części do układów hydraulicznych i pneumatycznych.

 50 ÷ 95 FKM nie jest polecany do pracy w środowiskach takich jak: ketony, aminy, estry o małym ciężarze molekularnym i etery. Nie jest ponadto rekomendowany do pracy w niskich temperaturach. Nieodporny na: stężone kwasy organiczne, gorącą wodę, parę wodną, aceton.
Etylenowo-propylenowy
 EPDM

Charakteryzuje się odpornością chemiczną, dobrą odpornością na czynniki atmosferyczne oraz ozon. Jest dobrym izolatorem elektrycznym.

EPDM jest odporny na gorącą wodę i parę wodną, płyny hamulcowe, trudnopalne ciecze hydrauliczne. Ponadto wykazuje odporność na glikol, aceton, estry i etery małocząsteczkowe i ketony. Jest odporny na roztwory mydła i środki piorące, środki chłodnicze oraz roztwory kwasów i zasad.

 - 50 do + 130ºC

Wulkanizaty na bazie EPDM  zapewniają dużo większą odporność na starzenie cieplne niż z kauczuku naturalny czy SBR. Kauczuki te zapewniają dobrą sprężystość.

Stosowany jest do uszczelnień pracujących w instalacjach wodnych, pralkach automatycznych i samochodowej hydraulice hamulcowej na bazie glikoli, oraz tam gdzie potrzebna jest odporność na parę wodną.

 40 ÷ 90
EPDM nie jest odporny na działanie węglowodorów alifatycznych, aromatycznych i węglowodorów chlorowanych.
 Nitrylowy  NBR

Nitryl jest kopolimerem butadienu i akrylonitrylu. Procentowy stosunek tych związków chemicznych warunkuje stopień olejoodporności i mrozoodporności. Występuje jako polimer izoprenu.

NBR jest odporny na: oleje silnikowe, transformatorowe, opałowe, smary, płyny hydrauliczne, węglowodory alifatyczne, propan, butan, benzynę,  alkohole, wodne roztwory soli, rozcieńczone kwasy i zasady w niewysokich temperaturach oraz wodę do 60°C.

- 30 do + 100ºC
 

Wulkanizaty na bazie kauczuku NBR charakteryzują się wysoką elastycznością, wytrzymałością na zerwanie, małym odkształceniem trwałym przy ściskaniu oraz odpornością na oleje.

Większość uszczelnień stosowanych w hydraulice i pneumatyce wykonywanych jest na bazie kauczuku nitrylowego.

.

 40 ÷ 90
Nitryle są nieodporne na tak wysoko polarne substancje jak: aceton, MEK, chlorowane węglowodory i azotowane węglowodory. Nie zaleca się stosowania przy silnych kwasach i płynach hamulcowych. 
Uwodorniony nitrylowy  HNBR

Kauczuk HNBR jest kopolimerem akrylonitrylu oraz butadienu z całkowitym lub częściowym uwodornieniem podwójnego wiązania komponentu butadienowego.

Wykazuje nieco większą odporność na media w porównaniu do NBR.

 - 30 do +150ºC

Wulkanizaty na bazie HNBR charakteryzują się dużą wytrzymałością mechaniczną oraz większą odpornością na ścieranie niż, na bazie NBR.  Mają one znacznie większą wytrzymałość na wysoką temperaturę i starzenie niż kauczuk nitrylowy.


 

 50 ÷ 90 Tak jak nitryl nie jest rekomendowany do pracy w środowisku: eterów, estrów, ketonów i chlorowanych węglowodorów.
 Poliakrylowy
 ACM

Kauczuk akrylowy jest kopolimerem akrylanu etylu lub butylu, albo ich mieszanin i monomeru zdolnego do sieciowania.
 
Gumę na bazie kauczuku akrylowego wykorzystuje się w środowiskach, w których własności kauczuku nitrylowego nie są wystarczające, a kauczuk silikonowy lub fluorowy nie są jeszcze konieczne.

ACM jest odporny na oleje mineralne (silnikowe, przekładniowe) zawierające dodatki uszlachetniające. Kauczuk ten cechuje również warunkowa odporność na wodę,

- 20 do + 150ºC
w krótkich odcinkach czasu do 175ºC

W porównaniu z NBR charakteryzuje się lepszą odpornością na gorące powietrze, tlen, ozon, i oleje. Nie jest wrażliwy na siarkę i chlor, a więc może być stosowany do pracy w olejach i smarach zawierających dodatki uszlachetniające. ACM wykazuje duże odkształcenie trwałe przy ściskaniu i mniejszą wytrzymałość na zerwanie w porównaniu z NBR.

Cechuje go doskonała odporność na starzenie cieplne, co pozwala wykorzystywać  ACM do produkcji części gumowych silników: uszczelnienia wału, uszczelki wargowe, O-ringi, uszczelki do misek olejowych i zaworów oraz przewody.

 40 ÷ 90
Nie polecany jest do pracy z alkoholami, glikolami, zasadami, płynami hamulcowymi lub w przypadku chlorowanych lub aromatycznych węglowodorów.
 Silikon MQ, PMQ, VMQ, PVMQ  Charakteryzuje się bardzo dobrą odpornością na wysokie i niskie temperatury, bardzo dobrą odporność na tlen o ozon. Ponadto odporny na: oleje i smary mineralne oraz rozcieńczone roztwory soli. - 70 do + 200ºC
w krótkich odcinkach czasu do 230ºC
Wykazuje dobre własności dielektryczne, niewielkie odkształcenie trwałe przy ściskaniu, W stosunku do innych stosowanych surowców charakteryzuje się większą przepuszczalnością gazów, jest niepalny. Temperaturowy zakres pracy wynosi od -60°C do +200°C, krótkotrwałe do +230°C. uszczelnienia silikonowe nie mogą być używane do pracy ruchowej, gdyż wykazują małą wytrzymałość na zerwanie i rozdzieranie oraz małą odporność na ścieranie.  25 ÷ 80
Generalnie nie są odporne na gazy, nie zalecane do pracy w środowisku ketonów (MEK, aceton) lub mocnych kwasów, oraz pary wodnej.
Styrenowo-butadienowy  SBR

Kauczuk butadienowo-styrenowy jest kopolimerem butadienu i styrenu.

SBR wykazuje większą niż elastomery kauczuku naturalnego odporność na działanie: ozonu, czynników atmosferycznych, podwyższonej temperatury. Ponadto są odporne na ścieranie.

 

W porównaniu z kauczukiem naturalnym SBR ma lepsza odporność na starzenie cieplne oraz wyższą odporność na powstawanie pęknięć.

Elastomery SBR są stosowane głównie do produkcji opon samochodowych, spodów obuwia oraz do wyrobów narażonych na ścieranie.

  40 ÷ 90 Nie zaleca się stosowania w środowisku cieczy ropopochodnych, większości węglowodorów oraz silnych kwasów lub ozonu.